Ο Νηφομανής

Gemma

Επιλεγμένα αποσπάσματα απο το βιβλίο:

«Το ελληνικό μέτρο είναι η ήρεμη αποδοχή από τον έλληνα της απάνθρωπης φύσης. Αποδοχή που έχει υψωθεί στη σφαίρα της πράξης. Δεν πρέπει να μας ξεγελά, που μέσα σ’ αυτόν το γαλήνιο όρο φαίνεται πως λείπει η δραματική διάσταση. Μήπως είδε τάχα κανείς την κτηνωδία της φύσης στο λουλούδι που ανοίγει, στο πουλί που λαλεί, στο κορίτσι που λούζεται;»

«Και την Ελλάδα, για να σώζεται από τη δύναμη της φθοράς του χρόνου, οι θεοί την επροίκισαν με το φως, με τις πέτρες , και με τη θάλασσα. »

«Οι έλληνες ήσαν ο ευφυέστερος λαός της αρχαιότητας, λέει ο Φρόυντ, ακριβώς γιατί είχαν κατανοήσει ότι η ανάγκη της φύσης είναι πάνω από τη δύναμη και των θεών ακόμη»

«Το χριστιανικό πνεύμα ήρθε από την Ασία. Από την Ασία στους αρχαίους χρόνους είχε έρθει και το διονυσιακό. Η διαφορά ανάμεσα στις δύο εισβολές είναι ότι το διονυσιακό έφτασε και απλώθηκε στον τόπο σαν προϊστορικό νεύμα, ενώ το χριστιανικό σαν ιστορικό νόημα. Το διονυσιακό προσφέρθηκε να λάβει από τον τόπο ελληνική μορφή. Το χριστιανικό αξίωσε να δώσει στον τόπο το ασιατικό του σχήμα.»

«Ο Σεφέρης υπήρξε μια από τις εκλεκτές και σπάνιες περιπτώσεις νεοέλληνα που έφερνε μέσα του γνήσιο τον αρχαίο έλληνα. Ήταν ένας νεοαρχαίος. »

«Ο θάνατος είναι βαρύς. Δεν εγεννήθηκε ακόμη ο εφευρέτης της ζυγαριάς του. Εάν δεν αδειάσει όλα τα φορτία του μέσα στον άνθρωπο, δε θα νικήσει ο άνθρωπος τη δική του βαρύτητα, ώστε να φτάσει να πάρει δρόμο από μόνος του.»

«Πόσο βαρύς είναι ο θάνατος! Φανταστείτε τη μάζα της γης να πυκνώνει σύμφωνα μ’ εκείνο το νόμο που οι αστροφυσικοί λένε ότι σχηματίζονται οι «μελανές οπές», μέσα στο σύμπαν. Να πυκνώνει συνέχεια. Οσο να φτάσει στο τέλος να γίνει μια σφραίρα με διάμετρο δυόμισυ εκατοστά. Φανταστείτε τούτο τον πυγμαίο βώλο να κλείνει μέσα του ολάκερη τη μάζα, ολάκερο το βάρος της γης.»

«Οι μύθοι για τη μεταθανάτια ζωή είναι το ύπατο ψέμα του ανθρώπου από την άποψη του απόλυτου και του καθολικού. Καμία αντρειωμένη αλήθεια δεν ευεργέτησε τον άνθρωπο όσο αυτή η νυφική απάτη. Και καμία τόλμη του ανθρώπου δεν έστερξε τόσο πολύ την άθλια δειλία του, όσο η πίστη του στη ζωή μετά θάνατο.»

«Ονόμασα το Σεφέρη νηφομανή, γιατί ήθελα να δηλώσω, πως κρούστηκε η ποιητική του πράξη από την αδερφική σύμπληξη των Μαινάδων και των Μουσών. Ο ανταγωνισμός του μανιακού και του νηφάλιου ισορρόπησε στην κόψη της εκεχειρίας. Εκεί σαν από ψόφο, τη βροντή της ζωής δηλαδή και τη σιωπή του θανάτου θα λεγα αναμειγνύοντας τις ηλικίες της γλώσσας μας, αναπήδησε ένας ιλαρός ήχος. Ο ήχος της ποίησης. Τη μουσική ταυτότητα στο ποίημα του Σεφέρη την έδωκε αυτό το ακουστικό γάνος.»